Tiêu chuẩn OIML (Tổ chức đo lường quốc tế) là bộ quy định kỹ thuật, quy tắc về an toàn và hiệu năng cho các thiết bị đo lường, đóng vai trò quan trọng trong đảm bảo chất lượng sản phẩm cho nhà máy công nghiệp. Kim Thiên Phú sẽ cung cấp thông tin chi tiết về OIML, lợi ích của việc áp dụng tiêu chuẩn, quy trình kiểm định thiết bị đo lường theo OIML, các tiêu chuẩn phổ biến như OIML R111, OIML R76, OIML C3… và giải đáp các câu hỏi thường gặp qua bài viết dưới đây.
Tiêu chuẩn OIML là gì?
Tiêu chuẩn OIML (Organisation Internationale de Métrologie Légale – Tổ chức Quốc tế về Đo lường Pháp lý) là bộ quy định chung về thiết bị đo lường và các quy trình đo lường, được áp dụng rộng rãi trên toàn cầu. Nói cách khác, OIML là “cán cân” quan trọng giúp thống nhất các đơn vị đo lường và tiêu chuẩn đo lường giữa các quốc gia. Với tiêu chuẩn OIML, các đơn vị đo lường và tiêu chuẩn đo lường của các quốc gia sẽ được so sánh và đánh giá dựa trên một chuẩn mực chung.
Để đạt được chứng nhận tuân thủ tiêu chuẩn OILM, các doanh nghiệp cần có hệ thống quản lý chất lượng hiệu quả. Hệ thống SCADA có thể cung cấp dữ liệu cần thiết để đánh giá và cải thiện quá trình sản xuất theo tiêu chuẩn.
Mục đích
Tiêu chuẩn OIML được ban hành bởi Tổ chức Đo lường Quốc tế nhằm mục đích:
- Thúc đẩy tính thống nhất trong đo lường quốc tế, đảm bảo kết quả đo lường chính xác và đồng nhất trên toàn thế giới.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại quốc tế, giảm thiểu rào cản kỹ thuật trong trao đổi hàng hóa giữa các quốc gia.
- Nâng cao chất lượng sản phẩm, bảo vệ người tiêu dùng và an toàn thực phẩm.
Lợi ích
Việc áp dụng tiêu chuẩn OIML mang lại nhiều lợi ích, bao gồm:
- Nâng cao chất lượng sản phẩm: Đảm bảo sản phẩm đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật, an toàn và hiệu năng theo tiêu chuẩn quốc tế.
- Tăng cường uy tín trên thị trường quốc tế: Xác nhận chất lượng sản phẩm, tạo niềm tin cho khách hàng.
- Thúc đẩy xuất khẩu: Hỗ trợ doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận thị trường quốc tế với sản phẩm đạt chuẩn.
Ngoài ra, việc áp dụng tiêu chuẩn OIML còn mang lại nhiều lợi ích cho các ngành công nghiệp sử dụng lưu lượng dòng chảy như cơ sở cho sản xuất, phân phối và tiêu thụ tài nguyên. Các doanh nghiệp nhập khẩu đồng hồ đo lưu lượng cũng cần tuân thủ các quy định về tiêu chuẩn kỹ thuật OILM để đảm bảo chất lượng và độ tin cậy của thiết bị đo lường.
Các loại tiêu chuẩn đo lường OIML
OIML ban hành nhiều tiêu chuẩn cho các lĩnh vực đo lường khác nhau, bao gồm:
- Cân đo lường: Tiêu chuẩn OIML R76 cho cân điện tử thương mại, OIML R111 cho cân y tế, v.v.
- Nhiệt kế: Tiêu chuẩn OIML R90 cho nhiệt kế y tế, OIML R99 cho nhiệt kế thủy ngân, v.v.
- Đo lường lưu lượng: Tiêu chuẩn OIML R49 cho đồng hồ đo nước, OIML R117 cho đồng hồ đo khí đốt, v.v.
- Đo lường áp suất: Tiêu chuẩn OIML R85 cho áp kế, OIML R95 cho đồng hồ đo áp suất lốp xe, v.v.
Ngoài ra, OIML còn ban hành các tiêu chuẩn về kiểm tra, hiệu chuẩn, xác nhận phù hợp, hệ thống quản lý chất lượng, v.v.
Phạm vi áp dụng của tiêu chuẩn OIML
Tiêu chuẩn OIML có phạm vi áp dụng rộng rãi, bao gồm nhiều loại thiết bị đo lường và ngành hàng sản xuất, góp phần đảm bảo chất lượng và an toàn cho sản phẩm cũng như thúc đẩy thương mại quốc tế.
Các loại thiết bị đo lường cần tuân theo OIML
- Thiết bị đo khối lượng: Cân điện tử, máy phân tích khối lượng, cân định lượng, v.v. (Ví dụ: Tiêu chuẩn OIML R76 cho cân điện tử thương mại, OIML R111 cho cân y tế). Các thiết bị này được sử dụng trong nhiều ngành sản xuất, từ sản xuất thực phẩm, dược phẩm, hóa chất, đến sản xuất công nghiệp.
- Thiết bị đo áp suất: Đồng hồ đo áp suất, máy đo lưu lượng khí đốt, máy đo lưu lượng nước, v.v. (Ví dụ: Tiêu chuẩn OIML R85 cho áp kế, OIML R95 cho đồng hồ đo áp suất lốp xe). Các thiết bị này được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp, từ sản xuất năng lượng, dầu khí, hóa chất, đến sản xuất thực phẩm, dược phẩm.
- Nhiệt kế: Nhiệt kế thủy ngân, nhiệt kế điện tử, nhiệt kế y tế, v.v. (Ví dụ: Tiêu chuẩn OIML R90 cho nhiệt kế y tế, OIML R99 cho nhiệt kế thủy ngân). Các thiết bị này được sử dụng trong nhiều ngành sản xuất, từ sản xuất thực phẩm, dược phẩm, hóa chất, đến sản xuất công nghiệp.
- Thiết bị đo điện: Ampe kế, vôn kế, đồng hồ đo điện trở, thiết bị đo công suất, thiết bị đo tần số. Các thiết bị này được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp, từ sản xuất điện, điện tử, tự động hóa, đến sản xuất công nghiệp.
Dữ liệu thu thập được từ các thiết bị đo lường đạt chuẩn OIML có thể được tích hợp vào hệ thống SCADA. Điều này cung cấp cho các kỹ sư vận hành nhà máy thông tin chính xác và đáng tin cậy về tình trạng hoạt động của máy móc, giúp họ đưa ra các quyết định điều khiển phù hợp.
Ngành hàng sản xuất liên quan đến tiêu chuẩn OIML
- Sản xuất linh kiện điện tử: Các nhà máy sản xuất linh kiện điện tử cần tuân thủ tiêu chuẩn OIML để đảm bảo chất lượng, độ chính xác của các thiết bị đo lường được sử dụng trong sản xuất.
- Sản xuất dược phẩm: Các nhà máy sản xuất dược phẩm cần tuân thủ tiêu chuẩn OIML để đảm bảo chất lượng, an toàn của các loại thuốc, dược phẩm được sản xuất.
- Sản xuất thực phẩm: Các nhà máy sản xuất thực phẩm cần tuân thủ tiêu chuẩn OIML để đảm bảo an toàn thực phẩm, chất lượng sản phẩm, và đáp ứng các yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Sản xuất công nghiệp: Các ngành công nghiệp khác như sản xuất ô tô, máy móc, sản xuất hàng tiêu dùng cũng cần tuân thủ tiêu chuẩn OIML để đảm bảo chất lượng sản phẩm, hiệu quả hoạt động, và an toàn cho người lao động.
Các thông số kỹ thuật được quy định trong tiêu chuẩn OIML
- Độ chính xác: Xác định sai số cho phép trong quá trình đo lường, đảm bảo kết quả đo đạt được chính xác.
- Độ lặp lại: Xác định mức độ ổn định của kết quả đo lường khi thực hiện nhiều lần đo cùng một đối tượng.
- Phạm vi đo: Xác định giới hạn đo tối thiểu và tối đa của thiết bị đo lường, đảm bảo thiết bị phù hợp với nhu cầu sử dụng.
- Độ ổn định: Xác định mức độ ổn định của thiết bị đo lường trong thời gian dài sử dụng.
- An toàn: Xác định các yêu cầu về an toàn cho người sử dụng và môi trường trong quá trình sử dụng thiết bị đo lường.
Quy trình kiểm định OIML
Quy trình kiểm định OIML được thực hiện nhằm đảm bảo thiết bị đo lường đáp ứng các yêu cầu về độ chính xác, độ lặp lại và các thông số kỹ thuật khác theo quy định của Tổ chức Đo lường Quốc tế. Quy trình kiểm định OIML bao gồm các bước sau:
- Lựa chọn phòng thí nghiệm uy tín: Doanh nghiệp cần lựa chọn phòng thí nghiệm được công nhận bởi OIML hoặc cơ quan quản lý đo lường quốc gia để thực hiện kiểm định thiết bị. Phòng thí nghiệm phải có năng lực và trang thiết bị phù hợp để thực hiện kiểm định theo yêu cầu của tiêu chuẩn OIML.
- Chuẩn bị hồ sơ kiểm định: Doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ kiểm định bao gồm:
- Thông tin về thiết bị cần kiểm định (nhà sản xuất, model, năm sản xuất, …)
- Sách hướng dẫn sử dụng thiết bị
- Giấy chứng nhận xuất xứ (nếu có)
- Yêu cầu kiểm định cụ thể
- Kiểm tra thực tế thiết bị: Phòng thí nghiệm sẽ thực hiện kiểm tra thiết bị theo quy trình và yêu cầu của tiêu chuẩn OIML. Quy trình kiểm tra có thể bao gồm:
- Kiểm tra ngoại quan thiết bị
- Kiểm tra độ chính xác của thiết bị
- Kiểm tra độ lặp lại của thiết bị
- Kiểm tra các thông số kỹ thuật khác của thiết bị
- Cấp giấy chứng nhận OIML: Nếu thiết bị đạt chuẩn, phòng thí nghiệm sẽ cấp giấy chứng nhận OIML cho doanh nghiệp. Giấy chứng nhận OIML có giá trị trong vòng 2 năm và có thể được gia hạn sau khi thực hiện kiểm tra định kỳ.
Lưu ý:
- Doanh nghiệp nên liên hệ với phòng thí nghiệm để được tư vấn cụ thể về quy trình và hồ sơ kiểm định OIML.
- Chi phí kiểm định OIML sẽ phụ thuộc vào loại thiết bị, độ phức tạp của kiểm tra và phòng thí nghiệm thực hiện kiểm định.
Cấp chính xác C3 theo OIML nghĩa là gì?
Cấp chính xác C3 là là một trong những cấp chính xác được quy định cho cân điện tử thương mại. Cấp chính xác này được đánh giá dựa trên độ chia nhỏ tối thiểu (d) và sai số tối đa cho phép (e) của cân.
Cụ thể:
- Độ chia nhỏ tối thiểu (d): Là giá trị nhỏ nhất mà giá trị hiển thị trên cân có thể thay đổi.
- Sai số tối đa cho phép (e): Là giá trị tuyệt đối lớn nhất của sai số đo lường có thể xảy ra tại bất kỳ điểm nào trong phạm vi đo của cân.
Đối với cấp chính xác C3:
- Độ chia nhỏ tối thiểu (d): Phải nhỏ hơn hoặc bằng 2e.
- Sai số tối đa cho phép (e): Phải nhỏ hơn hoặc bằng 0,2% của giá trị tối đa của phạm vi đo.
Ví dụ:
- Một cân điện tử có phạm vi đo tối đa là 10 kg và độ chia nhỏ tối thiểu (d) là 0,02 kg. Để đạt được cấp chính xác C3, sai số tối đa cho phép (e) của cân phải nhỏ hơn hoặc bằng 0,2 kg.
Cấp chính xác C3 thường được sử dụng cho các loại cân điện tử được sử dụng trong các ứng dụng không đòi hỏi độ chính xác cao, chẳng hạn như:
- Bán hàng lẻ
- Cân hàng hóa trong kho
- Cân thực phẩm trong nhà hàng
Đối với các ứng dụng đòi hỏi độ chính xác cao hơn, có thể sử dụng các cấp chính xác cao hơn như C2 hoặc C1.
Câu hỏi liên quan
Tiêu chuẩn OIML là yếu tố quan trọng để nâng cao năng lực cạnh tranh cho nhà máy công nghiệp. Áp dụng OIML giúp đảm bảo chất lượng sản phẩm, thúc đẩy xuất khẩu, tạo niềm tin cho khách hàng, và tuân thủ các quy định quốc tế. Hy vọng bài viết trên của Kim Thiên Phú đã giúp bạn hiểu rõ về OIML, các loại tiêu chuẩn, lợi ích, và cách áp dụng, giúp doanh nghiệp của bạn hoạt động hiệu quả hơn, đạt được thành công trên thị trường quốc tế.